CrossWiser Nynke Stellingsma

Dicht op het vuur leer je het beste en ben je het meest gemotiveerd. Dus waarom niet studeren en werken met elkaar vervlechten, om samen te kunnen leren, innoveren en ontwikkelen met de sector waarin je wilt werken? Dat is het uitgangspunt van CrossWise. Een doorlopend programma waarbij studenten die willen gaan werken in de culturele sector en de evenementenorganisatie een innige band aangaan met SPOT. Met onderwijs in het Oosterpoort-gebouw, stages, onderzoeksopdrachten en projecten met medewerkers. SPOT-directeur Nynke Stellingsma vertelt wat zij voor ogen had toen ze het programma bedacht en wat ze van haar eerste ideeën terugziet in de praktijk.

Zeven jaar geleden begon ik na te denken over twee dingen, die uiteindelijk in CrossWise met elkaar verbonden zijn geraakt. Toen er werd besloten dat er een nieuw muziekgebouw moest komen (De Nieuwe Poort), stond ik meer stil bij de maatschappelijke relevantie van onze gebouwen. Die gebruiken we alleen voor programma in de avonden en de weekenden, maar de rest van de tijd zijn ze grotendeels leeg. Zou je daar overdag meer kunnen doen? Daarnaast zag ik om me heen dat de arbeidsmarkt voor mensen in de culturele sector en de  evenementenindustrie in het Noorden, steeds meer onder druk stond. We moeten vooruit kijken naar wat die arbeidsmarkt gaat doen, welke talenten er in Noord-Nederland rondlopen en hoe we hen kunnen vasthouden.
Daardoor snapte ik: ik heb een verbinding met het onderwijs nodig. Want die kunnen er veel overdag doen en tegelijkertijd meedraaien in de avonden om te leren en te werken. Dat wilde ik starten op een langjarige en structureel verbonden manier en van boven, in plaats van klein beginnen met losse projecten. Om het te laten slagen moesten we volgens mij de volle breedte aan opleidingen hebben, mbo en hbo.
We hebben het dan over beroepsgroepen in de culturele sector en evenementenindustrie in het Noorden, zoals productieleiders, beveiligers, marketeers, podiumtechnici, horecapersoneel etc. Zowel op mbo- als op hbo-niveau. Op termijn ook met het wo. Sommige projecten die binnen het CrossWise programma draaien zijn ‘multi-level’, dus een samenwerking tussen mbo’ers en hbo’ers. Een situatie die ook op de toekomstige werkvloer veel zal voorkomen.

Uitgangspunten
CrossWise is een leer-, werk- en ontwikkelprogramma geworden, waarbij de scholen meer de praktijk ingaan en de praktijk meer de scholen in. Zodat we arbeidsmarkt en opleidingen meer en beter op elkaar aan laten sluiten, de arbeidsmarkt toekomstbestendig maken en samen gaan innoveren en ontwikkelen. Tenslotte willen we dat CrossWise ook een kwaliteitslabel wordt in de sector, dat je bijvoorbeeld op je CV zet om aan te geven dat je al in de praktijk hebt geleerd, via alle aspecten van ons programma.
We leren er allemaal van en winnen er allemaal bij: onze medewerkers worden trotser wanneer ze over hun werk vertellen aan de studenten, en ze komen ook in aanraking met wat state of the art op dit moment is bij de opleidingen waardoor ze zich blijven ontwikkelen. Terwijl de docenten makkelijker de brug kunnen slaan tussen hun lesstof en wat er in de praktijk gebeurt.

Leren en werken tegelijkertijd
CrossWise is nadrukkelijk meer dan alleen stage lopen, hoewel het er ook een onderdeel van kan zijn. Het is ook onderzoeksopdrachten doen, minoren volgen, praktijkgericht of beroepsgericht onderwijs hebben. Het is zo ingericht dat het aansluit bij een specifieke leergang van een mbo of hbo-opleiding. Het is dus veel meer dan losse stages en projecten. Een doorlopend programma, dat voor SPOT ook naast het organiseren van voorstellingen en concerten een tweede programmalijn vormt.
Ik heb hiervoor gewerkt in het academisch ziekenhuis, de medische wereld dus, en daar is het heel gebruikelijk om te leren en werken tegelijkertijd. Die kruisbestuiving wilde ik hier ook introduceren. Het is doorlopend en het gaat nooit meer weg. Voor de opleidingen moet het normaal worden dat hun studenten een deel van hun opleiding hier in huis doen en zo veelvuldig in aanraking komen met ons en onze partners zoals het NNO, NITE, Eurosonic Noorderslag enz. Maar het betekent ook een omslag van de medewerkers van SPOT.

Ingrijpende verandering
Ik denk in lange lijnen, wat ook nodig is voor zo’n enorm langjarig programma. Toen ik hieraan begon besefte ik dat het ingrijpend groot was, omdat we de essentie van onze organisatie zouden gaan veranderen. Niet langer alleen podiumkunsten laten zien, maar een hele stroom van werkzaamheden daar doorheen vlechten. Dat vergt veel tijd, aandacht en energie van iedereen in de organisatie. Om in te zien dat het niet om een setje projecten gaat, maar een langdurig programma.
Als bedrijf zijn we erg gericht op het verkopen en produceren van de avond – zevenhonderd shows in een jaar. Daar moet nu een ander ritme doorheen gevlochten worden. Voor medewerkers kwam er als het ware iets ´bij´, terwijl het idealiter iets is dat er ´doorheen´ komt. De lol moet er ook in komen en daarbij heeft gek genoeg corona geholpen. Toen mochten we geen voorstellingen en concerten meer geven, maar wel praktijk gericht onderwijs. Samen konden we nieuwe dingen ontwikkelen en co-produceren.

Praktijkvoorbeelden
Hoe ziet het er nou precies uit, dat leren en werken met elkaar vervlochten? Denk bijvoorbeeld aan een streamingslab waarin studenten leerden om een livestream te produceren en uitvoeren, van camera, techniek tot presentatie. Voor het restaurant hebben we met leerlingen de kaart vernieuwd, daar is op gekookt en het is door studenten hospitality uitgelopen. Bij de afdeling marketing is er een nieuw digitaal magazine gemaakt. En studenten hebben een 3D-tool ingericht, waarmee de inrichting van de hallen voor een specifiek evenement digitaal kan gebeuren – in plaats van te blijven slepen met stoelen en decorstukken. Ook zitten ze in denktanks van onze internationale projecten over de toekomst van podiumkunsten. Wat tenslotte geweldig leuk is om te zien, is dat in The Mix en in de beveiliging altijd jonge mensen in opleiding te zien zijn. Je ziet ze dan met steeds meer vertrouwen in hun uniform daar staan.
Wat zij leren tijdens hun opleiding kunnen ze nu direct in de praktijk brengen en vanuit daar er verder leren. Daar zijn ze erg enthousiast over en ze zitten ook met meer motivatie en minder verzuim op onze locaties, dan in de leslokalen op school. Dat zal ook komen omdat er wat omheen hangt, zo aan de slag bij je mogelijke toekomstige werkgever. Maar het zegt iets over de impact van het programma op de studenten. Je kunt in zo’n programma niet zonder een bezielend programmateam. Onder aanvoering van Ronald Lowijs verzetten de medewerkers van CrossWise bergen werk. Zij zijn de backbone van de samenwerking met docenten, studenten en onze SPOT- professionals. Zij zorgen er ook voor dat de continuïteit en kwaliteit gewaarborgd wordt en alle deelnemende organisaties goed geïnformeerd blijven.
CrossWise geeft ook een goede afspiegeling van de sector. Het belicht alle facetten van ons vak. Als je als student een onderzoek gaat doen, dan komt dat bij CrossWise voort uit een vraag die wij als praktijk hebben en bij het onderwijs neerleggen. Dan komt er een match met geschikte studenten, zodat het antwoord ook echt zou kunnen worden toegepast. Bovendien geeft het programma ons een extra paar ogen op onze organisatie en werkwijze. Telkens kijken er nieuwelingen en buitenstaanders mee, waardoor je vaak de vraag krijgt: “waarom doen jullie dat eigenlijk zo?”. Vaak kunnen we dat goed uitleggen, maar soms zit er een vraag tussen die ons doet inzien dat het inderdaad anders of beter kan. Dan leer je duidelijk van elkaar en creëer je samen nieuwe dingen. Dat is precies wat ik voor ogen had met CrossWise.