Directeur Eurosonic Noorderslag Dago Houben over digitale editie ESNS

Na de editie van 2021 is ook in 2022 Eurosonic Noorderslag (ESNS) alleen digitaal te beleven. Directeur Dago Houben zit niet bij de pakken neer, maar vindt het wel triest. “Je kan niet doen waarvoor je als festival op de wereld bent. Namelijk: mensen bij elkaar brengen.” Aan de vooravond van zijn koperen jubileum – Houben is op 1 februari twaalf en een half jaar algemeen directeur – blikt hij terug én vooruit. “We hebben onszelf door corona opnieuw moeten uitvinden.”

Voordat Dago houben in Groningen aan de slag ging, werkte hij als zakelijk leider van theaterfestival De Parade. Er klinkt een zekere weemoed door in zijn stem als hij praat over die periode. Drie maanden per jaar ben je een soort circusartiest. “Met heel je huishouden ben je dan daadwerkelijk en route. Het is een way of life. Elk jaar stond je drie maanden met de voeten in de klei. Dat was het grote verschil. Die vibe heb ik wel een beetje gemist. Gelukkig kon ik De Parade de eerste drie jaar nog combineren met mijn nieuwe baan. Dat zou nu ondenkbaar zijn maar in 2009 was Eurosonic Noorderslag echt een paar maatjes kleiner dan nu. We hadden niet eens een eigen kantoor. We gebruikten wat bureaus van mensen van De oosterpoort.”

Wat zijn de belangrijkste veranderingen van de afgelopen twaalf jaar?
“Yoen ik net begonnen was, heb ik een rondgang gemaakt en ben ik gaan praten met allerlei mensen. Ik kwam er toen met name in de stad Groningen achter dat mensen het evenement eigenlijk niet kenden. Natuurlijk waren er de muziekliefhebbers die Noorderslag kenden, maar wat er tijdens Eurosonic Noorderslag gebeurde wist bijna niemand. En als mensen het al kenden, kwam dat omdat ze een paar dagen per jaar niet in hun favoriete kroeg terecht konden omdat er ineens een uitsmijter op de stoep stond die vroeg of ze wel een polsbandje hadden. Voor zover ze het festival al kenden was het beeld eerder negatief. Dus we moesten echt uit onze schulp kruipen. Het was ook zo dat Noorderslag en Eurosonic inhoudelijk een heel ander profiel hadden, maar vooral ook qua bezoekers een bijzonder groot verschil lieten zien.”

Dat is toch nog steeds zo?
“Enigszins, maar veel minder dan toen. Daar hebben we heel hard voor gewerkt. Enerzijds door Eurosonic toegankelijker te maken voor locals en muziekliefhebbers uit Nederland, anderzijds door Noorderslag open te breken en wat scherper te programmeren.”

En hoe zijn jullie erin geslaagd om die kritische groninger milder te stemmen?
“Daar begonnen we gelijk in 2009 al mee. We kropen uit onze schulp door de locaties die we gebruikten duidelijk te branden: aan de buitenkant duidelijk maken dat ze vandaag en morgen deel uit maken van ESNS. En ook aan de binnenkant. Dus: je staat weliswaar in Vera maar je staat vooral in Eurosonic. En we zijn tenten neer gaan zetten. Daarmee werd het een echt festival. We werden meer open. Dat spel van herkend, gekend en daarmee ook erkend worden, hebben we vervolmaakt door op de Grote Markt heel groot uit te pakken met een enorm openlucht stage. Daarmee was eurosonic voor iedereen zichtbaar en toegankelijk.”

Dat speelde zich allemaal af in jouw eerste twee jaar als directeur. Zijn er de laatste tien jaar nog veel dingen veranderd?
“Er zijn heel veel ontwikkelingen sinds die tijd. Die zijn misschien allemaal wat minder groots en meeslepend, maar de impact van het festival is enorm gegroeid. Dat betaalt zich uit in… hoe zeg ik dat zonder onbescheiden te klinken… Respect in de sector. We voelen ons in Nederland maar ook in de stad gerespecteerd.”

En in europa.
“Dat bedoel ik met ‘de sector’, die is eigenlijk wereldwijd. We richten ons op Europa, maar we hopen toch echt dat de artiesten die op ESNS spelen via ons de wereld weten te bereiken.”

En toen kwam 2021. Je zou het de ironie van de geschiedenis kunnen noemen. Jullie hadden net in het beleidsplan geschreven dat ‘ESNS de focus verlegt van van Europa voor Europa naar van Europa voor de wereld’. Door volledig online te gaan werd die wereld in een klap bereikt.
“In 2020 hadden we het geluk dat we als een van de laatsten ons evenement live konden draaien.
Dat was een uitzonderlijk goede editie. We hadden een grote stap gemaakt tijdens de uitreiking van de Music Movestalent Awards in de Stadsschouwburg. Het was triest dat we het jaar daarna niet konden doen waarvoor je als festival op de wereld bent. Namelijk: mensen bij elkaar brengen. Maar het is ons, in al die onzekerheid, wel gelukt om tot een format te komen waarbij we onszelf opnieuw hebben uitgevonden én een enorm bereik hebben weten te realiseren. We hebben eigenlijk louter positieve reacties gehad. Van artiesten, van boekingskantoren, van overheden, van zalen, van popprofessionals. Werkelijk van iedereen. Ver boven onze eigen verwachting. Er viel ook eigenlijk niks te verwachten want we hadden geen idee wat we gingen doen. En toen we wel een idee hadden, hadden we geen enkele ervaring om op terug te vallen. In die zin was het een gok. Maar alle puzzelstukjes bleken op hun plek te vallen. Wat 2021 zo uniek maakte, was dat letterlijk de hele wereld in lockdown zat. Daardoor was er al maanden geen vertier. Nergens. En ineens was daar een evenement met muziek. Dat bracht een soort live-feel met zich mee. Je kon nieuwe muziek ontdekken, geïnspireerd raken op de conferentie. Er leek licht aan het eind van de tunnel. En er was geen concurrentie. Niet van het café, niet van het theater, niet van de bioscoop. Er was niks.”

Dat is in 2022 anders.
“Klopt. we zitten niet unaniem over de hele wereld in dezelfde situatie. Dat maakt het voor ons wel spannender. Hoe gaat deze editie vallen? Halen we weer dit soort waanzinnige bereikcijfers? Niet dat het bij ons in de eerste plaats om het bereik gaat, wij gaan voor de impact die het kan maken voor een artiest.”

Over die artiesten gesproken. Voor hun moet zo’n digitaal festival toch vreselijk zijn? Geen contact met het publiek, geen geouwehoer in kleedkamers.
“Voor artiesten wordt het teruggebracht tot de essentie. Waarom doe ik dit? In principe geldt dat een act op Eurosonic staat om geboekt te worden voor de zomerfestivals. Er zijn meer redenen, maar dat is een hele belangrijke. En juist dat is vorig jaar op grote schaal gelukt. Dat vervolgens veel van die boekingen weer geannuleerd zijn, daar kan niemand iets aan doen. Maar ze zijn wel boven komen drijven.”

Wat is het grote verschil met de komende editie?
‘In 2021 hebben we alles prerecorded gedaan. Alles was van tevoren opgenomen, je keek naar een opname. In 2022 proberen we er iets meer levendigheid aan toe te voegen door een aantal dingen live te streamen. Met name de conferentie, want daar is de interactie heel erg gewenst.”

Maar online liveconcerten komen er niet?
“Daarvoor zie ik minder toegevoegde waarde. Het zou kunnen, maar we willen artiesten het optimale podium bieden. Perfect licht, geluid en beeld. Dat doen we door de studio’s professioneel in te richten, perfecte opnames te maken en alles te monteren tot een prachtige showcase.”

Zijn jullie daar al mee bezig?
“Voor een deel wel. Net als vorig jaar kunnen niet alle artiesten naar Groningen komen. Die zijn in hun eigen land al een digitale showcase aan het opnemen, met behulp van ons. Maar alle Nederlandse artiesten, en wellicht een verdwaalde Belg of Duitser, zijn welkom in Groningen. Zij mogen in de week van Eurosonic hier de studio in.”

Stel dat de regels onverwacht toch versoepeld worden, bestaat er dan nog de mogelijkheid dat er nog live optredens plaatsvinden?
“Daar ga ik niet van uit. Maar stel dat je een showcase opneemt in de grote zaal van De Oosterpoort en de regels laten het toe dat daar wat mensen bij zijn, op anderhalve meter met een mondkapje, dan zullen we dat wellicht niet nalaten. Maar we gaan niet alsnog een festival optuigen.”

De popprijs werd vorig jaar niet uitgereikt, dit jaar wel. Hoe gaat dat plaatsvinden?
“We zijn sowieso altijd heel spaarzaam met informatie daarover maar we weten het ook gewoon nog niet. Maar het speculeren kan volle bak beginnen. We gaan in ieder geval proberen het tot en met zaterdag de 22e geheim te houden zodat het voor iedereen, inclusief de act, een verrassing is.”