Het Jaar Van.. Harpist Remy van Kesteren

Met welk gevoel kijk jij terug op 2020? Wat waren de hoogtepunten?

“Als iets er met kop en schouders bovenuit springt, dan is het wel dat ik ieder moment vader kan worden. Mijn vrouw is morgen uitgerekend, supermooi natuurlijk! Het is een fijn gevoel dat ik, nu de theaters en concertzalen slechts beperkt open zijn, de vrijheid heb om naar zo’n belangrijke gebeurtenis te kunnen toeleven. De geboorte van je eerste kind wil je meemaken, maar het was toch een beetje mijn angst dat ik er door mijn drukke artiestenbestaan op zo’n moment niet zou kunnen zijn. Professioneel was de samenwerking met filmmaker Michael Dudok de Wit en het daaruit voortvloeiende album an alternative soundtrack to the motion picture The Red Turtle het absolute hoogtepunt. Dat geeft glans aan dit toch wel pittige jaar.”

Hoe is dat idee eigenlijk ontstaan?

“Mensen vertellen me regelmatig dat ze mijn muziek als heel beeldend ervaren, dat ze een film voor zich zien als ze ernaar luisteren. Zo ontstond het idee om een reeks bioscoopvoorstellingen te doen waarbij ik live een nieuwe soundtrack zou spelen bij The Red Turtle, de veelbekroonde animatiefilm van Michael Dudok de Wit uit 2016. Afgelopen voorjaar heb ik al mijn moed verzameld en contact met hem opgenomen. Superspannend, want ik was behoorlijk starstruck. Ik was eigenlijk een beetje bang dat hij mijn plan als kritiek zou opvatten, de film en ook de score van Laurent Perez del Mar zijn immers al zo ontzettend mooi. Michael was echter direct enthousiast en begroette mijn voorstel met open armen. We hebben drie uur met elkaar aan de telefoon gehangen en een maand later had ik een heel album bij elkaar geschreven. Toen het bioscoopplan door de coronamaatregelen sneuvelde, ontstond het idee om de muziek op cd en vinyl uit te brengen. Mijn manager vertelde me dat Snowstar Records interesse had, maar dat alles binnen een maand klaar moest zijn, ook het artwork. In eerste instantie dacht ik: onmogelijk. En direct daarop: oké, ik doe het, maar alleen als Michael het artwork wil verzorgen. Dus heb ik voor de tweede keer de stoute schoenen aangetrokken. Tot mijn verbazing zei hij niet alleen ja, hij deed het ook nog binnen de krappe deadline.”

Wat spreekt jou zo aan in de film The Red Turtle?

“De details en subtiliteiten in de tekeningen verraden een onwaarschijnlijk vakmanschap. Het is razendknap dat je met een animatiefilm zo’n emotioneel verhaal kan vertellen. Die gevoeligheid spreekt me heel erg aan. En omdat er in de film niet wordt gesproken is de rol van de muziek groot. Die ruimte kon ik ook benutten. Daarnaast zit er een diep, maar ongrijpbaar verlangen in het verhaal. Ik heb daar lang met Michael over gesproken. Het is een verlangen naar iets wat iedereen herkent, wat ons voortdrijft, maar wat zich nauwelijks in woorden laat duiden. De man in de film spoelt als schipbreukeling aan op een onbewoond eiland, waar een groot bamboebos staat. Daarmee bouwt hij een vlot om terug te keren naar de bewoonde wereld en naar zijn oude leven, maar een grote rode zeeschildpad weerhoudt hem. Voor mij staat het verhaal synoniem aan hoe het leven soms obstakels opwerpt, waarmee je je beter kunt verzoenen dan er tegen te willen vechten. Soms gaan de dingen zoals ze gaan en door met de stroom mee te zwemmen in plaats van ertegenin kunnen ook mooie dingen ontstaan.”

Dat is een manier van denken die ook heel erg van toepassing kan zijn op de periode waarin we nu met z’n allen zitten.

“Die gedachte is ook bij mij opgekomen. De omstandigheden zijn op dit moment zoals ze zijn. Dan heeft het niet zo veel zin om daar dwars tegenin te gaan.”

Hoe ga jij er dan mee om?

“Toen half oktober het bericht kwam dat we teruggingen naar maximaal dertig bezoekers, had ik zoiets van: daar gáán we weer. Ik had er ook niet zo veel zin in, maar toen ik op het podium stond en na afloop de reacties van het publiek hoorde, dacht ik: shit, dit is gewoon super belangrijk om te doen, ook voor dertig bezoekers. Ik wil iedere kans aangrijpen om te kunnen spelen. Er zijn artiesten die zich afvragen of ze zich niet moeten laten omscholen. Mijn vrouw is actrice en doet daarnaast nu een opleiding tot doktersassistente. Voor mij is er echter geen alternatief. Muziek is mijn leven, dit is wat ik moet doen. Eigenlijk een hele mooie en waardevolle ontdekking. Er gebeurt de laatste maanden van alles online. Er wordt veel gestreamd en de eerste paar keer dat we dat deden vond ik het ook leuk. Dat er, terwijl ik aan het spelen ben, via de livechat mensen reageren op de muziek of op hoe ik erbij zit. Dat is een grappig soort interactie die ik er misschien wel wil inhouden als ik weer live mag spelen. Maar ik merk ook dat de onlinewereld niet de mijne is. De verbinding die ik voel met dertig bezoekers bij een liveconcert gaat veel dieper dan bij een online stream voor duizend luisteraars. Ik stop veel energie in mijn optredens, maar ik krijg er ook heel veel energie voor terug.”

Heeft dit jaar je ook boosheid, teleurstelling en frustratie gebracht?

“Ik heb een emotionele binnenwereld, om het maar eens mooi te zeggen. Toch kan ik boosheid, teleurstelling of frustratie over dingen die anders uitpakken dan ik had gehoopt vrij snel naast me neer leggen. Toen ik als klassiek opgeleid muzikant besloot mijn eigen weg te gaan, leidde dat soms tot veel onzekerheid en frustratie. Maar het zorgde er ook voor dat ik mij openstelde, dat ik dieper ging graven op zoek naar mijn eigen sound. Dan kan onzekerheid ook een vriend zijn.”

Is dat waarom je je harp een jaar lang niet hebt aangeraakt? Om die onzekerheid op te zoeken?

“Binnen de klassieke muziek wordt absolute perfectie nagestreefd. Voor je het podium opgaat, moet je een stuk eerst honderd keer foutloos spelen. Dat staat in schril contrast met de rauwe energie van sommige popmuzikanten. De zang is misschien niet altijd perfect, de gitaar staat niet helemaal zuiver afgestemd, maar de muziek raakt je rechtstreeks in je hart. Naar die pure, ongepolijste emotie wilde ik op zoek. Als ik achter de harp zit, voel ik me veilig. Toen ik bezig was met mijn vorige album had ik op een dag een afspraak met de producer. Ik dacht dat we gewoon even een kop koffie zouden doen, maar al bij de voordeur zei hij: “Koffie drinken? We kunnen elkaar alleen echt goed leren kennen als we muziek maken. Dus waar is je harp?’ Maar die had ik dus niet meegenomen. Eenmaal binnen zette hij me achter een synthesizer en zei: ‘Jij bent muzikant, speel maar wat.’ Ik voelde me ontzettend ongemakkelijk. Toch werd het een te gekke dag en ontstond er iets dat nooit was ontstaan als ik achter mijn harp had gezeten. Soms is het goed om de controle kwijt te raken en een weg in te slaan waar je je minder vertrouwd voelt. Al was het raar om een jaar mijn harp niet aan te raken, ik ben als het ware vergroeid met mijn instrument. Ik speel nu ook anders dan vier jaar geleden.”

Welke les of ervaring uit het afgelopen jaar neem je mee?

“Wat heel veel indruk op me  heeft gemaakt is de samenwerking met Michael. Dat een man van 67 jaar met zijn staat van dienst nog zo onbevangen naar de wereld kijkt. Dat je ondanks alles wat je hebt bereikt zo open blijft staan voor de mensen om je heen. Dat vind ik enorm inspirerend. Zo zou ik ook oud willen worden. En natuurlijk het feit dat ik tot de slotsom ben gekomen dat er voor mij niets anders is dan muziek. Die twee gedachtes neem ik heel graag mee.”

Wat zijn jouw plannen voor de komende tijd?

“Vanaf half februari tot en met half april ga ik op tournee door het land met mijn robotorkest. Het is een vervolg op het eerdere project dat ik heb gedaan met visual designer Jurjen Alkema van Blauwe Uur. Het is een hele coole maar ook grote productie, dus het was een tijdlang spannend of het allemaal door zou kunnen gaan. Gelukkig hebben we een aantal fondsen gevonden die de tournee financieel ondersteunen, waardoor het er echt gaat uitzien zoals we het voor ogen hebben én we de voorstelling ook voor een klein publiek kunnen spelen. En misschien ook leuk om te noemen: vandaag (vrijdag 13 november) is Vlinders verschenen, het nieuwe album van rapper en zangeres S10 waarvoor ik samen met haar een aantal nummers heb geschreven en waarop ik ook meespeel. Dat soort samenwerkingen hoop ik in de toekomst meer te gaan doen.”