Johan Kleine: ‘De naam TakeRoot betekent wortel schieten’
In dit interview neemt een van de grondleggers van TakeRoot ons mee door de geschiedenis van het festival. Hij deelt onvergetelijke herinneringen, zoals het iconische optreden van Bon Iver in 2007, en vertelt hoe het festival begon in Assen en later uitgroeide tot een groot evenement in Groningen. Daarnaast geeft hij een kijkje in de passie voor Noord-Amerikaanse rootsmuziek en de sfeer die TakeRoot zo bijzonder maakt. Lees hier het verhaal achter dit festival en de momenten die het tot leven brachten.
Wat is voor jou het mooiste TakeRoot optreden ever?
“Dan denk ik als eerste aan het optreden van Bon Iver in 2007. We hadden tijdens die editie John Hiatt als hoofdact en het leek logisch dat hij het festival zou afsluiten. Hiatt was al jaren een gerenommeerde artiest, Bon Iver had net zijn debuutalbum For Emma, Forever Ago uit. Met Peter Sikkema (muziekprogrammeur bij SPOT Groningen) hebben we toen besloten om niet Hiatt maar Bon Iver als uitsmijter in de grote zaal neer te zetten. Een gewaagde keuze, maar wel een die zich dubbel en dwars uitbetaalde. Want het werd een onvergetelijk concert. Het verhaal was dat zanger Justin Vernon zich uit liefdesverdriet drie maanden had afgezonderd in een blokhut in de noordelijke Amerikaanse staat Wisconsin. De liedjes die hij daar had geschreven, waren zo intens en indringend. Veel mensen stonden met tranen in hun ogen te luisteren. Na Bon Iver was het ook klaar. Peter zei dat hij nu wel kon stoppen met programmeren. Ik stond na afloop backstage een sigaretje te roken toen een van de andere artiesten – ik ben vergeten wie – naar me toekwam en zei: ‘What the fuck just happened there.’
De allermooiste editie als geheel vind ik nog steeds die van 2010, met acts als Mark Lanegan & Isobel Campbell, Black Mountain, Iron & Wine – dit jaar opnieuw te gast – Wilco en de Dave Rawlings Machine met zangeres Gillian Welch, die een van hun beste concerten ooit gaven. Alles klopte. Er zijn daarna nog heel veel mooie edities geweest, maar die van 2010 overtref je niet snel.”
Waar komt de naam TakeRoot vandaan?
“De uitdrukking take root betekent wortel schieten. Voor mij ligt in de naam het verhaal van de Noord-Amerikaanse muziek besloten. Dat begint met de Dertien Koloniën, die in de zeventiende eeuw aan de oostkust van Noord-Amerika ontstonden, en die op 4 juli 1776 de onafhankelijkheid uitriepen. Daarmee vormden ze de eerste dertien staten van wat later de VS zou worden. Hier vestigden zich de eerste Europese immigranten. Sommigen met de gedachte ooit weer terug te keren, anderen omdat ze hier een nieuw bestaan wilden opbouwen, vaak onder bittere omstandigheden. Al die mensen moesten wortelen in dit nieuwe land. Hun muzikale tradities namen ze mee – Schotse en Ierse folk, Poolse polka, Spaanse flamenco, klezmer, West-Europese religieuze muziek, noem maar op. Al die verschillende stijlen hebben elkaar over en weer beïnvloed, waardoor er weer nieuwe muziekvormen ontstonden.
In de eerste jaren van TakeRoot hadden we als ondertitel: Bringing American Roots Music Back Home. Ik denk dat daarom de muziek ook zo’n vruchtbare bodem in Nederland vindt, en zeker hier in het wat meer rurale noorden. Hoewel het zeker geen plattelandsmuziek is: een van de best beluisterde radiozenders in New York is een country- en rootskanaal. De kracht zit ‘m in de authenticiteit. Het gaat over het leven van alledag, over de sores die we vaak allemaal kennen. Het is muziek met een ziel. Die puurheid hoor je terug. Het maakt dat je je ermee verbonden voelt. En er soms met tranen in je ogen naar luistert.”
De eerste editie van TakeRoot, in 1998, vond plaats is Assen. Pas in 2007 is het festival naar De Oosterpoort verhuisd. Hoe is TakeRoot ontstaan? En waarom werd Assen verruild voor Groningen?
“In de jaren negentig was ik samen met medeoprichter Tieme van Veen betrokken bij de Bluesstichting Assen. Natuurlijk biedt blues een heel breed spectrum aan stijlen, maar binnen de Noord-Amerikaanse muziek is er nog zoveel meer. Dus zijn Tieme en ik in 1996 naar South By South West (SXSW) in Austin, Texas gegaan, het grootste showcasefestival ter wereld. Man, wat een geweldige ervaring! Daar is het idee ontstaan om een festival te organiseren dat zich richtte op Noord-Amerikaanse rootsmuziek. We hebben een lening afgesloten om de financiering rond te krijgen en hoewel de eerste editie van TakeRoot een voorzichtig succes was, schoten we er flink bij in. Maar we geloofden erin.
De eerste negen edities vonden plaats in De Smelt in Assen, tegenwoordig De Bonte Wever, een zalencentrum, schaatsbaan en tropisch zwembad ineen. Daar zat je aan de bar met links een man in schaatspak, rechts een dame in badkleding en twee krukken verder achter een biertje een festivalbezoeker met cowboylaarzen. In 2003 was het festival voor het eerst uitverkocht, maar we merkten dat er nog meer groei in zat. Dus hebben we met Peter Sikkema in restaurant Pappasito’s Cantina in Austin de deal gemaakt om TakeRoot in 2007 naar Groningen te verhuizen. Dat heeft in alle opzichten voor een enorme boost gezorgd. In Assen deden we alles zelf, subsidies regelen, productie, promotie, posters plakken, noem maar op. Nu stond er ineens een professionele organisatie achter.
In die tijd is ook Joey Ruchtie als programmeur aangeschoven, die inmiddels het leeuwendeel van de programmering doet. Ik vervul tegenwoordig als grondlegger de rol van identiteitsbewaker. Hoewel we het over TakeRoot altijd eens zijn. Wat dat betreft zijn we zielsverwanten.”
