SPOT & NNO presenteren: Masterpiece
Het Noord Nederlands Orkest en SPOT Groningen hebben de handen ineengeslagen voor Masterpiece, een bijzonder project waarbij bezoekers een meesterwerk uit de klassieke muziek van A tot Z leren kennen. Het is een geheel nieuwe manier van klassiek beleven. Voor mensen die het stuk kennen, valt er waarschijnlijk nog veel te ontdekken. Zet je voor het eerst een stap over de drempel van de klassieke concertzaal, dan gaat er ongetwijfeld een prachtige wereld voor je open. Voor de eerste editie van Masterpiece is gekozen voor Tsjaikovski’s Vierde Symfonie.
Tijdens Masterpiece worden zowel de muziek als het leven van Tsjaikovski van vele kanten belicht. De avond begint als een ontdekkingstocht, waarbij je als bezoeker in festivalsetting van onderdeel naar onderdeel gaat en zelf bepaalt wat je wilt zien of horen en in welke volgorde. Verspreid over allerlei plekken in De Oosterpoort worden eerst alle radertjes van Tsjaikovski’s Vierde Symfonie blootgelegd. Pianist Mike Boddé speelt een gedeelte van de symfonie in jazzstijl, strijkers laten een beroemde passage horen en NPO Klassiek-presentatrice Jet Berkhout vertelt samen met chef-dirigent Eivind Gullberg Jensen over het werk en de componist, bijgestaan door een aantal musici van het Noord Nederlands Orkest.
Daarnaast duiken we in een aantal mysteriën rond Tsjaikovski. Zo neemt schrijver Arthur Japin je aan de hand van zijn roman Kolja mee naar de raadselachtige dood van de grote componist. Stierf Tsjaikovski aan cholera? Of pleegde hij zelfmoord, uit wanhoop omdat hij dreigde te worden aangeklaagd wegens het verleiden van een jonge man? We stellen je voor aan de vrouwen die een belangrijke rol in zijn leven speelden. Zoals Nadezjda von Meck, de rijke weduwe die hem jarenlang financieel steunde en met wie Tsjaikovski een zeer intensief briefcontact had, maar die hij nooit persoonlijk ontmoette. Tsjaikovski’s homoseksualiteit, een veelbesproken onderwerp in de muziekgeschiedenis, komt aan bod. Hoe pijnlijk moet het zijn geweest om te leven in een tijd waarin homoseksualiteit als onacceptabel werd beschouwd en zelfs strafbaar was? Om je geaardheid onder maatschappelijke druk te moeten verbergen? Wie goed luistert, hoort zijn onderdrukte gevoelens en verborgen verlangens in zijn vaak aangrijpende, emotioneel turbulente muziek.
Na deze ontdekkingstocht, luister je tijdens het tweede deel van de avond met totaal andere oren naar het hoogtepunt van Masterpiece: Tsjaikovski’s Vierde Symfonie, van de eerste tot de laatste noot uitgevoerd door het voltallige Noord Nederlands Orkest. Een autobiografisch werk dat hij schreef in 1877, het jaar waarin hij, lijnrecht tegen zijn homoseksuele gevoelens in, trouwde met een van zijn leerlingen: Antonina Miliukova. Een huwelijk dat binnen twee maanden op de klippen kapotsloeg, waarna Tsjaikovski, een zenuwinzinking nabij, naar Italië vluchtte. Een werk waarin het noodlot, net als in Beethovens Symfonie nr. 5, voortdurend op de loer ligt en ons belemmert om het ware geluk te bereiken. Maar ook een werk waarover Tsjaikovski schreef: “Misschien vergis ik me, maar volgens mij is deze symfonie het beste wat ik tot nu toe geschreven heb. Nu weet ik dat er iets uit mijn veer komt dat voorbestemd is niet vergeten te worden.”
