Canto Ostinato
De hit van Simeon ten Holt
Door Arielle Vernède, Gerard Bouwhuis, Kees Wieringa en Jeroen van Veen
By Arielle Vernède, Gerard Bouwhuis, Kees Wieringa and Jeroen van Veen
Canto Ostinato is met afstand het populairste klassieke muziekstuk van Nederlandse bodem. Op 24 januari 2023 zou componist Simeon ten Holt honderd jaar zijn geworden, een goede reden om vier dagen later in De Oosterpoort het werk te laten uitvoeren door vier door de wol geverfde vertolkers van het werk: Arielle Vernède, Gerard Bouwhuis, Kees Wieringa en Jeroen van Veen.
Canto Ostinato sleept met zijn repeterende zangerige melodie en het langzaam verschuivende ritme de luisteraars mee in een bijna meditatieve toestand, een oase van rust. Niet voor niets staat het stuk al jaren in de top-10 van de NPO Radio 4 Hart en Ziel Lijst, een jaarlijks door luisteraars gekozen selectie van de mooiste driehonderd werken uit de klassieke muziek.
Meesterwerk ‘voor één of meer toetsinstrumenten’
Simeon ten Holt schreef zijn meesterwerk tussen 1973 en 1979 ‘voor één of meer toetsinstrumenten’. Zelf gaf hij de voorkeur aan een uitvoering met vier piano’s. Op 25 april 1979 ging Canto Ostinato in première in de Ruïnekerk in Bergen, de woonplaats van Ten Holt, om daarna door zowel liefhebbers van klassieke muziek als een jong en nieuw publiek omarmd te worden. Nog steeds worden veel mensen geraakt door de muziek. Mooi is in dat opzicht de documentaire Over Canto, die Ramón Gieling in 2011 maakte en waarin luisteraars vertellen over de impact die het stuk op hun leven heeft gehad.
Ontsnappen aan de tijd met klassieke hit
Ten Holt liet in zijn compositie – geheel tegen de regels van de klassieke muziek in – ruimte voor improvisatie. Hij schreef verschillende patronen die allemaal een bepaalde herhaling behoeven, maar hoe vaak ze herhaald worden, en hoe de noten worden gespeeld (snel, langzaam, hard of juist zacht) is aan de musici die het werk uitvoeren. Canto Ostinato heeft ook geen maximale tijdsduur, al is een gemiddelde uitvoering vaak tussen de 90 en 120 minuten. Maar eigenlijk is luisteren naar Ten Holts magnum opus een ideale manier om voor even aan de tijd te ontsnappen.
Canto Ostinato is by far the most popular classical music piece that has ever been created on Dutch soil. On January 24 2023, composer Simeon ten Holt would have turned 100, a good occasion to have the work performed four days later in De Oosterpoort by four highly experienced interpreters: Arielle Vernède, Gerard Bouwhuis, Kees Wieringa and Jeroen van Veen.
With its repetitive lilting melody and slowly shifting rhythm, Canto Ostinato lures the listeners into an almost meditative state, an oasis of tranquillity. It is not without reason that the piece has been in the top 10 of the NPO Radio 4 Hart and Ziel List for years, an annual selection of the most beautiful three hundred works from classical music chosen by listeners.
Escaping time
Completely against the traditional rules of classical music, Ten Holt left room for improvisation in his composition. He composed several patterns that all require repetition, but how often they are repeated, and in what way the notes are played (fast, slow, hard or soft) is up to the musicians performing the work. Canto Ostinato also has no maximum duration, although an average performance is often between 90 and 120 minutes long. No matter the length, Ten Holt’s magnum opus offers an ideal escape from time.